(Trang 34)
III. CHIẾN TRANH, XUNG ĐỘT QUÂN SỰ SAU CHIẾN TRANH LẠNH
1. Các cuộc nội chiến, xung đột quân sự khu vực
Sau Chiến tranh lạnh, xuất phát từ những nguyên nhân khác nhau, các cuộc xung đột quân sự, nội chiến vẫn tiếp diễn ở nhiều khu vực trên thế giới, tiêu biểu là ở bán đảo Ban-căng, khu vực Trung Đông, một số nước châu Phi,...
Tại bán đảo Ban-căng, cuộc chiến tranh Bô-xni-a (1992 – 1995) xuất phát từ mâu thuẫn giữa các nhóm sắc tộc, tôn giáo đã gây ra thiệt hại to lớn về người và của, khiến khoảng 100 nghìn người thiệt mạng.
Khu vực Trung Đông luôn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát bạo lực và chiến tranh do những mâu thuẫn về tôn giáo, sắc tộc, lãnh thổ do lịch sử để lại. Trong đó, tiêu biểu là cuộc xung đột kéo dài nhiều năm giữa I-xra-en và Pa-le-xtin, gây ra những hậu quả nặng nề cho cả hai bên.
Hình 10. Một cuộc xung đột ở dải Ga-da (5 – 2021)
Ở châu Phi, các cuộc xung đột, nội chiến tiếp tục kéo dài từ sau Chiến tranh lạnh, như ở Li-bi, Xô-ma-li, Xu-đăng,... gây ra tình trạng an ninh bất ổn, khủng hoảng nhân đạo, dịch bệnh, đói nghèo.
| ? Vì sao sau Chiến tranh lạnh, các cuộc nội chiến, xung đột quân sự khu vực vẫn tiếp diễn? |
2. Cuộc tấn công khủng bố ngày 11 – 9 – 2001 và cuộc chiến chống khủng bố toàn cầu của Mĩ
| EM CÓ BIẾT? Sáng ngày 11 – 9 – 2001, các đối tượng khủng bố thực hiện 4 cuộc tấn công khủng bố nhằm vào Hoa Kì: 2 chiếc máy bay đâm vào Trung tâm Thương mại Thế giới ở Niu Ooc gây sập đổ toà tháp đôi, 1 chiếc đâm vào Lầu Năm Góc ở Oa-sinh-tơn và 1 chiếc khác rơi ở bang Pen-xin-va-ni-a. Vụ tấn công này đã giết chết khoảng 3.000 người, làm hơn 6.000 người bị thương, gây ra tổng thiệt hại kinh tế hơn 10 tỉ USD. | Ngày 11 – 9 – 2001, lực lượng khủng bố Hồi giáo cực đoan bất ngờ tiến hành đồng loạt các cuộc tấn công bằng máy bay dân dụng vào các trung tâm quan trọng của Mĩ. Vụ tấn công khủng bố xuất phát từ sự bất bình và tâm lí chống Mĩ của các lực lượng Hồi giáo. Chính sách bá quyền của Mĩ, đặc biệt là chính sách thiên vị I-xra-en, phân biệt đối xử với Pa-le-xtin và các nước Ả-rập ở Trung Đông làm gia tăng mâu thuẫn giữa Mĩ với thế giới Hồi giáo, dẫn đến phần ứng mạnh mẽ từ các phần tử Hồi giáo cực đoan. |
Vụ tấn công khủng bố đã tác động trực tiếp và lâu dài đến tình hình chính trị, kinh tế, xã hội Mĩ, khiến chủ nghĩa khủng bố trở thành mối đe doạ hàng đầu đối với nước Mĩ. Chính quyền Mĩ G. Bu-sơ xác định khủng bố ngày nay là chủ nghĩa khủng bố quốc tế.
Ngay sau khi xảy ra cuộc tấn công khủng bố ngày 11 – 9 – 2001, Tổng thống G. Bu-sơ đã phát động cuộc chiến chống khủng bố trên phạm vi toàn cầu, kéo hàng loạt quốc gia trên thế giới vào guồng máy chiến tranh của Mĩ.
Chính quyền Mĩ sử dụng ưu thế quân sự “đánh phủ đầu” đối với các mối đe doạ khủng bố, tiêu biểu là việc tiến hành chiến tranh ở Áp-ga-ni-xtan (2001) và I-rắc (2003). Sau 2 cuộc chiến tranh với nhiều tổn thất về người và của, trước mối đe doạ khủng bố đã lan rộng ra ngoài lãnh thổ Áp-ga-ni-xtan, năm 2018, Mĩ tiếp tục đưa ra chiến lược chống khủng bố mới.
Sau gần 20 năm, cuộc chiến chống khủng bố toàn cầu của Mĩ đã thu được những kết quả nhất định. Về mặt tích cực, cuộc chiến chống khủng bố đã tấn công vào thành trì của chủ nghĩa khủng bố, tiêu diệt được một số lãnh đạo cấp cao của lực lượng khủng bố quốc tế. Tuy nhiên, cuộc chiến chống khủng bố vẫn còn tiếp diễn để ngăn chặn tình trạng khủng bố còn xảy ra ở một số khu vực trên thế giới.
| ? 1. Giải thích nguyên nhân xảy ra vụ tấn công khủng bố ngày 11 – 9 – 2001 ở Mĩ. 2. Vì sao sau sự kiện ngày 11 – 9 – 2001, Mĩ phát động cuộc chiến chống khủng bố toàn cầu? |
